Forma 3 – tikinti şirkətlərində işlərin tam icrası və maliyyə nəticələrinin yekunlaşdırılması aktıdır.
- Əsas fərqi Forma 2 ilə müqayisədə budur:
- Forma 2 – işin mərhələli icrasını təsdiqləyir (hər mərhələ üçün ayrıca).
- Forma 3 – işin tamamilə başa çatdığını və yekun hesablaşmanı təsdiqləyir.
Başqa sözlə, Forma 3 tikinti obyektinin tam tamamlandığını göstərən yekun sənəddir.
2. Forma 3 sənədinin funksiyaları
- Yekun maliyyə uçotu üçün
- İşlərin ümumi xərci və gəliri qeyd olunur.
- Əgər Forma 2 mərhələli aktlar varsa, onların yekunu Forma 3-də birləşdirilir.
- Vergi və hesabat üçün
- Vergi orqanları Forma 3 əsasında yekun vergi öhdəliklərini müəyyənləşdirir.
- ƏDV, gəlir vergisi və digər öhdəliklər Forma 3 sənədinə əsasən hesablana bilər.
- Hüquqi əsas
- Podratçı ilə sifarişçi arasında işlərin tam yerinə yetirildiyini təsdiq edir.
- Mübahisə yarandıqda Forma 3 hüquqi sübut kimi istifadə olunur.
- Layihə idarəçiliyi və keyfiyyətə nəzarət
- Bütün mərhələlərin tamamlandığını və işin müqaviləyə uyğun olduğunu təsdiqləyir.
- Tikinti obyektinin təhvil-təslim sənədi üçün əsasdır.
3. Forma 3 sənədinin tərkibi
3.1 Başlıq və identifikasiya
- Sənədin adı: “Tikinti işlərinin yekun aktı (Forma 3)”.
- Sənəd nömrəsi və tarixi.
- Podratçı və sifarişçi şirkətlərin tam adı, ünvanı.
3.2 İşin yekun təsviri
- İşin adı və obyekti.
- İşin tam həcmi və mərhələləri (Forma 2-lərdəki məlumatların yekunu).
- İstifadə olunan materiallar və onların qiyməti.
3.3 Maliyyə göstəriciləri
- İşin ümumi qiyməti.
- ƏDV və digər vergilər daxil olmaqla yekun məbləğ.
3.4 Təsdiqləmə hissəsi
- Podratçı rəhbəri / texniki rəhbərin imzası.
- Sifarişçi nümayəndəsinin imzası və möhürü.
- Əgər qəbul komissiyası varsa, üzvlərin imzaları.
4. Forma 3 vs Forma 2
| Xüsusiyyət | Forma 2 | Forma 3 |
|---|---|---|
| Məqsəd | İşin mərhələli icrasını təsdiqləyir | İşin tam tamamlanmasını təsdiqləyir |
| Dövr | Hər mərhələ üçün ayrıca | Bütün iş bitdikdən sonra yekun |
| Maliyyə rolu | Xərclərin mərhələli uçotu | Yekun maliyyə uçotu və vergi hesabatı |
| Hüquqi rol | Podratçı-sifarişçi arasında mərhələli təsdiq | Tam icra və təhvil-təslim sənədi |
5. Praktiki nümunə
| Bölmə | Məzmun |
|---|---|
| Başlıq | Tikinti işlərinin yekun aktı (Forma 3) |
| Tarix/Nömrə | 2025/09/16 № 5 |
| Podratçı | ABC Tikinti MMC, Bakı, Nəsimi r-nu |
| Sifarişçi | XYZ Şirkəti, Bakı, Nərimanov r-nu |
| İşin adı | Ofis binasının 3-cü mərtəbəsinin təmiri |
| İşin həcmi | 150 kv.m., boya, santexnika, elektrik işləri |
| Qiymət | 28,000 AZN (ƏDV daxil) |
| Təsdiq | Sifarişçi və podratçı imzası, möhür |